W dzisiejszych czasach zarówno producenci, jak i konsumenci stawiają wysokie wymagania opakowaniom. Mają być one łatwe i szybkie pod względem technologii produkcji. Dąży się do coraz większej jakości i trwałości żywności, które w znacznym stopniu kształtowane będą przez opakowania nowej generacji.
Produkty spożywcze wymagają zastosowania nowych typów materiałów opakowaniowych i opakowań o wysokim stopniu ochrony żywności. Postęp w tym zakresie dotyczy opakowań aktywnych i inteligentnych.
„Opakowania aktywne, charakteryzuje się tym, iż produkt, opakowanie i jego otoczenie wzajemnie na siebie oddziałują. Wynikiem jest przedłużenie trwałości i przydatności produktu spożywczego. Technologie pakowania z zastosowaniem opakowań aktywnych obejmują włączenie do opakowania lub do materiału opakowaniowego substancji chemicznych lub enzymatycznych, wchłaniających i usuwających tlen z atmosfery wewnątrz opakowania” [Daszkiewicz A., Dobiegała-Korona B.: Opakowanie- instrument marketingu].
Opakowania te hamują niekorzystne zmiany zachodzące w czasie przechowywania żywności, przez specjalne właściwości użytkowe. Aktywny ich charakter polega na wybiórczej przepuszczalności w stosunku do gazów, przez co możliwe jest stabilizowanie składu atmosfery
w opakowaniu.
Opakowania inteligentne, to opakowania, w których dodatkowy element opakowania, cecha materiału opakowaniowego lub efekt interakcji między materiałem opakowaniowym a produktem pozwalają na kontrolę stanu bezpieczeństwa produktu w czasie przechowywania i przekaz tej informacji konsumentowi.
Chronią one przed bombażem, zawierają warstwę materiału nasyconego etanolem (którego stopniowe parowanie hamuje rozwój pleśni, drożdży, niektórych bakterii) lub specjalne wkładki z substancjami zwiększającymi trwałość żywności. Mogą zawierać wtopione w materiał opakowaniowy elektroniczne mikroczujniki chemicznych zmian przechowalniczych w produkcie lub barwne wskaźniki, sygnalizujące nieszczelność opakowania, wzrost drobnoustrojów (poprzez reagowanie z ich metabolitami) oraz czas i temperaturę przechowywania. Opakowania tego typu zawierają także unieruchomione enzymy (np. rozkładające cholesterol, wiążące tlen) lub substancje zapachowe uwalniane w czasie przechowywania lub obróbki żywności wygodnej.
Przewiduje się, iż zapoczątkowane niedawno technologie opakowań aktywnych i inteligentnych będą miały istotny wpływ na dalszy rozwój przemysłu spożywczego. Opakowania te stanowią nowy kierunek w rozwoju techniki pakowania żywności. Są zaprzeczeniem dotychczasowych dążeń do eliminowania jakichkolwiek oddziaływań pomiędzy żywnością a opakowaniem.
Źródło: E. Tałałaj
