Ciąża to jeden z najpiękniejszych okresów w życiu kobiety. W tym szczególnym czasie powinnyśmy bardziej niż zazwyczaj zwrócić uwagę na nasze zdrowie oraz tryb życia. Oznacza to odpowiednie odżywianie, unikanie stresu, utrzymanie naszego organizmu w dobrej kondycji, ponieważ dbamy już nie tylko o siebie.

Nadciśnienie ciążowe – kategorie zaburzeń

W ciąży powinnyśmy regularnie wykonywać badania, włączając w to kontrolę ciśnienia tętniczego. Nadciśnienie ciążowe jest powszechną komplikacją w ciąży. Szczególnie niebezpieczny jest stan przedrzucawkowy, który wiąże się ze znacznym ryzykiem dla matki i płodu. Istnieje kilka czynników, które pozwalają przewidzieć ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego, jednak w praktyce klinicznej nie zostały wprowadzone strategie zapobiegawcze. Zaburzenia związane z nadciśnieniem w ciąży zostały podzielone na 4 kategorie:

1. Stan przedrzucawkowy

Co najmniej dwukrotnie wartości ciśnienia tętniczego (skurczowego ≥140 mm Hg lub rozkurczowe ≥90 mm Hg) po 20. tygodniu ciąży u kobiety bez uprzedniego nadciśnienia. W przeciwieństwie do nadciśnienia ciążowego, diagnoza stanu przedrzucawkowego wymaga przypadków białkomoczu zdefiniowanych jako 300mg białka lub więcej w moczu w ciągu 24 godzin.

2. Nadciśnienie ciążowe

Ciśnienie skurczowe > 140 mm Hg lub ciśnienie rozkurczowe > 90 mm Hg w ciąży lub po 20 tygodniach u kobiet bez uprzedniego nadciśnienia, bez białkomoczu

3. Nadciśnienie przewlekłe

Ciśnienie skurczowe > 140 mm Hg lub ciśnienie rozkurczowe > 90 mm Hg udokumentowane przed 20 tygodniem ciąży

4. Stan przedrzucawkowy nałożony na przewlekłe nadciśnienie ciążowe

Znacznie zwiększony białkomocz, nagłe nasilenie nadciśnienia lub inne objawy , takie jak małopłytkowość lub podwyższona aktywność aminotransferaz u kobiet z uprzednim nadciśniniem

Kobiety z nadciśnieniem ciążowym lub z samoistnym nadciśnieniem tętniczym nie powikłanym stanem przedrzucawkowym na ogół mają dobre wyniki ciążowe . Jednak stan przedrzucawkowy jest związany z istotnym ryzykiem dla matki i płodu , które jest większe , gdy choroba pojawia się we wczesnej ciąży.

Wysokie BMI związane jest ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia stanu przedrzucawkowego . Dowody sugerują, że zmniejszenie masy ciała między kolejnymi ciążami jest związane z niższym ryzykiem nawrotu stanu przedrzucawkowego , w następnej ciąży, a nadmierny przyrost masy ciała jest związany ze zwiększonym ryzykiem jego wystąpienia. Również wzrost masy ciała w ciąży powyżej 16 kg zarówno u kobiet o prawidłowej masie ciała przed ciążą jak i u tych z nadwagą powoduje dwukrotnie zwiększone ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego. Nie oznacza to oczywiście, że mamy się odchudzać będąc w ciąży. Należy jednak zwrócić uwagę, aby w naszej codziennej diecie pojawiły się pewne produkty, których spożycie pozwoli obniżyć ciśnienie tętnicze. Innych natomiast należy unikać.

Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe

Z badania przeprowadzonego w 2007 roku, w którym udział wzięło 1718 kobiet, wynika, że codzienne spożycie długołańcuchowych kwasów tłuszczowych omega-3 (zwłaszcza DHA i EPA) zmniejsza ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego u kobiet z nadciśnieniem. Najlepszy źródłem kwasów omega-3 w ciąży będzie tran oraz tłuste ryby morskie takie jak makrela (2,6g/100g), śledź (1,7g/100g), tuńczyk (1,6g/100g). Duże ilości kwasów omega-3 znajdziemy również w olejach : lnianym, sojowym, rzepakowym, orzechach włoskich czy pestkach dyni. Kwasy omega-3 są niezbędne dla płodu, wpływając na prawidłowy rozwój układu nerwowego, wzroku, tkanki kostnej oraz układu oddechowego (stymulują syntezę surfaktantu niezbędnego do dojrzewania płuc płodu), podnoszą również odporność organizmu.

Sól

Wbrew powszechnemu przekonaniu, że zmniejszenie ilości soli w diecie, powoduje obniżenie ciśnienia tętniczego, w ciąży, znaczne restrykcje w spożyciu soli ( a w tym sodu) nie maja uzasadnienia. Co więcej przeprowadzone badania pokazują , że zmniejszenie ilości soli w diecie ciężarnych, w celu zmniejszenia ciśnienia tętniczego czy zapobiegania stanu przedrzucawkowego nie daje zadowalających wyników i jest nieskuteczne.

Wapń

Jest jednym z ważniejszych pierwiastków, którego spożycie w czasie ciąży często jest niedostateczne. Wapń przyczynia się do obniżenia ciśnienia w ciąży, zmniejszenia ryzyka wystąpienia stanu przedrzucawkowego  oraz rzucawki. Niedobory u płodu powoduja zwiększone ryzyko wystąpienia krzywicy, osłabienia zębów a także nadciśnienia tętniczego. Aby zapobiec niedoborom wapnia należy przede wszystkim zadbać o dobre jego źródło w codziennej diecie, ponieważ suplementacja nie jest uzasadniona. Jedna szklanka mleka pokrywa ¼ dziennego zapotrzebowania, bogate w wapń są również takie produkty jak: przetwory mleczne (jogurt, kefir), ser żółty, warzywa ciemnozielone, orzechy.

Antyoksydanty

Ze względu na spostrzeżenie, że markery stresu oksydacyjnego zwiększają się u kobiet ze stanem przedrzucawkowym , przeprowadzono badania oceniające możliwość wykorzystania antyoksydantów jako czynnika zmniejszającego ryzyko stanu wystapienia stanu przedrzucawkowego. W dużym randomizowanym badaniu z udziałem kobiet z grupy wysokiego oraz niskiego ryzyka, suplementacja witaminami C oraz E nie wykazała żadnych korzyści. W jednym z tych badań , 63 dzieci kobiet , które otrzymywały witaminę C i E miały niższą wagę urodzeniową niż potomstwo grupy kontrolnej. Na podstawie dostępnych danych, wykorzystanie tych przeciwutleniaczy do profilaktyki stanu przedrzucawkowego nie jest uzasadnione.

Witamina D

Niski poziom witaminy D oraz deklarowane niskie spozycie są związane z późniejszym rozwojem stanu przedrzucawkowego, w niektórych, lecz nie we wszystkich badaniach Nadal prowadzone są badania w celu oceny wpływu witaminy D na wystąpienie stanu przedrzucawkowego.

Dbając o własne zdrowie oraz naszego dziecka, postarajmy się, aby nasza dieta w ciąży była lekkostrawna, bogata w witaminy i niezbędne mikroelementy. Postarajmy się o odpowiednią podaż kalorii nie kierując się zasadą „jedz za dwóch” a racjonalnym myśleniem. Aby pozostać w dobrym nastroju, pozwólmy sobie czasami na spełnienie zachcianek ale róbmy to rozsądnie.

Źródła:
1.      Abdel-Aleem H., Merialdi M., Elsnosy E.D., Elsedfy G.O., Abdel-Aleem M.A., Villar J.: The effect of calcium supplementation during pregnancy on fetal and infant growth: a nested randomized controlled trial within WHO calcium supplementation trial. J Matern Fetal Neonatal Med. p. 94-100, 2009
2.      Caren G, Solomon M.D. Hypertension in pregnancy, Endocrinology and Metabolism Clinics, Vol 40, p. 847-863, 2011
3.       Hamułka J., Wawrzyniak J.: Ocena spożycia wybranych witamin i składników mineralnych u kobiet w ciąży. Rocz. PZH , p.245-251, 2005
4.      Knuist M., Bonsel G.J., Zondervan H.A., Treffers P.E., Low sodium diet and pregnancy-induced hypertension: a multi-centre randomised controlled trial, An International Journal of Obstetrics and Gynaecology, vol 105, p. 430-434, 1998
5.      Oken E., Ning Y., Rifas-Shiman S.L., Rich-Edwards J.W., Olsen S.F., Gillman M.W., Diet During Pregnancy and Risk of Preeclampsia or Gestational Hypertension, Annals of Epidemiology, vol 17, p. 663–668, 2007


Udostępnij i podziel się wiedzą!