Spożywając codziennie tylko 1 płaską łyżeczkę soli kuchennej (czyli 5 g) w ciągu 10 lat zjesz jej ponad 18 kg, a w ciągu całego życia – ponad 100 kg! Przeciętny Polak zjada jednak nie 5 g, ale 8-15 g soli dziennie, a niektórzy nawet ponad 30 gram! Jest to o wiele więcej niż nam potrzeba do życia – aby organizm pracował prawidłowo wystarczy zaledwie 1 g soli.
Sól jedzona w nadmiarze powoli zabija! Powoduje wzrost ciśnienia tętniczego krwi, obciąża serce i nerki oraz zwiększa ryzyko udaru i zawału. Nadmiar soli w diecie sprawia, że nasz organizm zaczyna zatrzymywać wodę w organizmie, powstają obrzęki, nogi stają się ciężkie, powiększa się brzuch, a wapń w większej ilości jest usuwany z moczem, co osłabia kości.
Ograniczenie spożycia sodu (soli kuchennej) to podstawa diety przeciwko nadciśnieniu tętniczemu. Pozwala zmniejszyć dawki leków, zapobiega wydalaniu potasu z moczem oraz chroni przed uszkodzeniem kości.
Jak obniżyć ilość spożywanego sodu?
- Postaraj się jeść maksymalnie 5 gram soli kuchennej dziennie = 1 płaska mała łyżeczka (2 g sodu)! Codziennie rano odmierz sobie 1 płaską łyżeczkę soli kuchennej i w ciągu dnia sól tylko z tej łyżeczki! Przygotowane potrawy sól po ich przyrządzeniu, bezpośrednio przed zjedzeniem.
- Na produktach spożywczych rzadko podawana jest rzeczywista zawartość soli. Firmy produkujące żywność, na opakowaniach często nie umieszczają zawartości soli kuchennej, lecz zawartość sodu, dlatego warto wiedzieć, że około 2 g sodu to to samo co 5 g soli kuchennej(1 płaska łyżeczka).
- Sód, oprócz w soli znajduje się także w polepszaczach smakowych, nagminnie stosowanych w przetwórstwie żywności. Szczególną uwagę musisz zwrócić na glutaminian sodu i unikać produktów, w których się on znajduje! Oprócz tego, że podnosi ciśnienie tętnicze krwi, dodatkowo uzależnia i wzmaga apetyt.
- Proszek do pieczenia oraz soda oczyszczona są także źródłem sodu, dlatego unikaj produktów, w których znajdują się te dodatki!
- Oprócz tego, że dodajesz sód, w postaci soli kuchennej do potraw, dostarczasz go także do organizmu w gotowych produktach, takich jak: zupki w proszku, dania fast food, wędliny, sery, śledzie, pieczywo, mieszanki przypraw (np. Jarzynka, Warzywko, przyprawa do kurczaka), kostki rosołowe, sosy, Maggi, konserwy i wielu innych. Produkty te jedz jak najrzadziej.
- Chemiczne substancje wzmacniające smak i zapach oznaczone są numerami od E620 do E640, dlatego często nie wiemy, co się pod tymi kodami kryje. Zapamiętaj, że E621, to glutaminian sodu, a E640 – glicyna i jej sól sodowa i unikaj produktów, w których się one znajdują.
- Postaraj się całkowicie wyeliminować ze swojego menu sos sojowy, o ile go używasz. Jest to bowiem mieszanka wody, soli i glutaminianu sodu. Podobnie jest w przypadku popularnej przyprawy maggi używanej przez Polaków do rosołu.
- Zawsze przed zakupem przeczytaj skład gotowych przypraw i wybieraj te, które nie mają dodatku soli ani glutaminianu sodu.
- Zabaw się w detektywa i sprawdź ile soli (sodu, glutaminianu sodu, benzoesanu sodu) kryją w sobie produkty, które masz w swojej kuchni. Zdziwisz się, bo nawet niektóre lody, czy ciastka będą ją zawierały.
- Nie ma znaczenia, czy kupujesz sól morską, koszerną, czy zwykłą kuchenną, ponieważ każda jest tak samo niezdrowa.
- Wybieraj produkty z napisem „dieta niskosodowa”. Możesz je kupić w sklepach z żywnością ekologiczną, bądź w zwykłych supermarketach na specjalnych stoiskach.
- Na rynku spożywczym istnieją środki zastępujące sól, które zamiast sodu zawierają potas. Są zdrowsze niż sól kuchenna, niestety do ich smaku należałoby się najpierw przyzwyczaić, tak jak do smaku potraw niesolonych.
- Możesz w małych ilościach używać soli o obniżonej zawartości sodu, np. „Magdisol” – jest to sól niskosodowa, jodowana, z dodatkiem magnezu, która nie zmienia walorów smakowych potraw (kosztuje ok. 5,9 zł za opakowanie).
- Spróbuj odzwyczaić się od smaku soli – najpierw sól mniej, a później spróbuj całkowicie nie dodawać soli do potraw. Do słonego smaku jesteśmy przyzwyczajeni, dlatego łatwo można się od niego odzwyczaić. Wówczas mało słone jedzenie zacznie Ci smakować.
- Dopóki nie użyjesz solniczki, wszystkie świeże produkty zawierają mało soli. Postaraj się nie dosalać świeżych warzyw, np. pomidora, czy ogórka, ani innych potraw.
- Zamiast soli do potraw dodawaj przyprawy: świeże lub suszone zioła, paprykę, czosnek, gałkę muszkatołową, kurkumę, wanilię, cynamon, imbir, kardamon, kminek i wiele innych aromatycznych dodatków. Możesz także używać soku z cytryny, natki pietruszki, selera, liście lubczyku, koperek, cebulę, czy szczypiorek.
W wodzie również znajduje się sód, dlatego czytaj etykiety na butelkach i wybieraj te, które mają jak najmniejszą jego zawartość.
ZAWARTOŚĆ SODU W WYBRANYCH WODACH MINERALNYCH
Nazwa marki | Zawartość sodu w mg/l |
Górska natura | 1,04 |
Żywiec Zdrój | 9,73 |
Cisowianka | 10,0 |
Nałęczowianka | 11,0 |
Kropla Beskidu | 18,7 |
Bonaqua | 20,0 |
Multi Vita Krynica | 28,0 |
Wielka Pieniawa | 62,88 |
Krystynka | 950,0 |
Co zrobić, aby nie odczuwać tak bardzo braku soli?
- Przed podaniem posyp potrawę ziołami
- Talerz, na którym będzie potrawa natrzyj ząbkiem czosnku (o ile lubisz czosnek)
- Gotowane mięso, drób podawaj z dodatkiem sosów np. z twarożku, jogurtu naturalnego
- Pieczone potrawy skrapiaj sokiem z cytryny
- Bitki, potrawy duszone podawaj w pomidorach lub przecierze pomidorowym
- Ryby podawaj np. w duszonych porach
- Do mięs podawaj chrzan, ćwikłę z chrzanem
Pamiętaj nadmiar soli może być szkodliwy dla organizmu, jednak w ograniczonych ilościach sól jest niezbędna do jego funkcjonowania. Sól jest także doskonałym nośnikiem smaku co sprawia, że przyprawy ze szczyptą soli mogą być dużo smaczniejsze.