Badania statystyczne pokazują, że tygodniowo w Polsce wypija się ponad 1 mln puszek napojów energetyzujących. 25% uczniów i studentów przyznało, że pije je w okresie egzaminów. Ty również sięgasz po puszkę z energy drinkiem, gdy czujesz się zmęczony? Sprawdź jak działają takie napoje i skąd pochodzi zamknięta w nich „energia”…
Napoje energetyczne typu Red Bull, Tiger, czy R20 stworzono z myślą o ludziach aktywnych umysłowo i fizycznie, żyjących na wysokich obrotach, dla których zastrzyk energii jest szczególnie potrzebny. Nie należy ich mylić z napojami izotonicznymi, które zawierają odpowiednio dobrane składniki mineralne i przeznaczone są głównie dla sportowców.
Trochę historii
Pierwszy napój energetyzujący wyprodukowano już w 1901 roku w Szkocji – był to „Iron Brew” (z ang. żelazny napar). Następnie w 1929 roku w Wielkiej Brytanii pojawił się „Lucozade” ( Red Bull), który obecnie jest jednym z najbardziej popularnych energy drinków na świecie.
Jak działają energy drinki?
Drinki te mają dodawać energii i odświeżać umysł. Energia zamknięta w puszcze pochodzi z substancji biologicznie aktywnych takich jak: kofeina, tauryna, inozytol, guarana, kwas glukuronowy, czy karnityna. Niektóre napoje energetyzujące zawierają dodatkowo witaminy z grupy B oraz roślinne wyciągi np. z żeńszenia, czy miłorzębu japońskiego.
- Kofeina – jedna puszka energy drinka zawiera ok. 80 mg kofeiny (tyle co jedna filiżanka kawy). Związek ten jest lepiej przyswajalny z napojów energetycznych niż z innych środków spożywczych, m.in. dlatego energy drinki skuteczniej pobudzają umysł niż np. mocna kawa. Kofeina pobudza układ nerwowy, rozszerza naczynia krwionośne, zmniejsza senność, zmęczenie i zwiększa zdolność uczenia się. Prowadzi do uwolnienia w mózgu dopaminy – neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za uczucie przyjemności. Kofeina w nadmiarze może jednak negatywnie wpływać na organizm, ponieważ zmniejsza stężenie magnezu i wapnia w organizmie, utrudnia wchłanianie żelaza oraz powoduje bezsenność.
- Tauryna – dzięki niej organizm nie odczuwa zmęczenia i może dłużej pracować, ponieważ zmniejsza wytwarzanie serotoniny podczas wysiłku fizycznego. Dzięki temu utrzymuje mózg w nieświadomości ciężaru wysiłku.
- Kwas glukuronowy – przyspiesza regenerację organizmu oraz wydalanie z niego szkodliwych produktów przemiany materii.
- Inozytol – uczestniczy w metaboliźmie tłuszczów i cholesterolu, poprawia sprawność umysłową i działa uspokajająco. Niestety podwyższa poziom fosforu w organizmie, przez co zaburza równowagę wapniowo-fosforową .
- Guarana – jej nasiona zawierają do 6% kofeiny. Sprawia, że kofeina w napojach energetyzujących jest wolniej wchłaniana, przez co wydłuża się czas działania pobudzającego.
- Witaminy z grupy B (ryboflawina, niacyna, witaminy B6 i B12) – ułatwiają przemiany węglowodanów potrzebnych do pracy umysłowej i fizycznej oraz działają pobudzająco i likwidują uczucie zmęczenia.
Uwaga!
Napojów energetycznych nie można spożywać bez ograniczeń, a dzieci do 15 roku życia oraz kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny z nich całkowicie zrezygnować. Napoje te nie są również wskazane dla osób chorych na cukrzycę i fenyloketonurię. Nie należy ich także łączyć z alkoholem, gdyż nasilają jego działanie.
Napoje energetyzujące podejrzewane są o wywoływanie wielu niekorzystnych skutków dla zdrowia, tj. arytmia serca, rozstrój żołądka, odwodnienie, bezsenność, rozdrażnienie – nie udowodniono jednak naukowo związków przyczynowych pomiędzy tymi objawami a spożywaniem energy drinków.
Napoje te zawierają zwykle bardzo dużo cukru, przez co mogą bezpośrednio przyczyniać się do powstawania nadwagi, otyłości, czy próchnicy zębów.
Źródło: Świat konsumenta
