Już prehistoryczni ludzie uwielbiali słodkości. Prawdopodobnie dlatego, że naturalnie słodkie produkty rzadziej bywały trujące, niż te gorzkie. W dzisiejszych czasach również przepadamy za słodkim smakiem, ale oczekujemy także, żeby produkty były niskokaloryczne. Producenci starają się więc obniżyć wartość energetyczną swoich wyrobów i często rezygnują z dodatku cukru na korzyść różnych słodzików.
Nie zawsze jednak dodatek słodzika zamiast cukru powoduje obniżenie kaloryczności produktu, np. czekolada „bez cukru” w rzeczywistości może mieć więcej kalorii niż ta tradycyjna. Dzieje się tak dlatego, ponieważ cukier zamieniono w niej sorbitolem, który w końcowym etapie w wątrobie przekształcany jest w glukozę.
Należy uważnie czytać etykiety na produktach i wybierać te, w których cukier zastąpiono słodzikiem nie zawierającym kalorii.
Słodziki, które nie zawierają kalorii to:
- Aspartam (E 951) – prawie 200 razy słodszy od cukru, dlatego dodawany jest do produktów w bardzo małych ilościach. Jest źródłem fenyloalaniny, więc nie może być spożywany przez osoby chore na fenyloketonurię. Został dość dokładnie przebadany i udokumentowano jego bezpieczeństwo. Brytyjska Komisja do spraw Toksyczności, Produktów Konsumenckich oraz Środowiska nie wykazała jego ujemnego wpływu na zdrowie. Jego maksymalna dzienna dawka (tzw. ADI) to 40 mg/kg masy ciała. Dodawany do gum do żucia, napojów oraz używany jako słodziki w proszku.
- Sacharyna (E 954) – substancja syntetyczna 300-500 razy słodsza niż cukier. Jej wadą jest to, że pogrzana do 70 stopni C, daje metaliczny posmak, dlatego powinna być dodawana do produktu dopiero po gotowaniu. Używana jako słodziki w proszku.
- Acesulfam K (E 950) – 130-200 razy słodszy od cukru i odporny na wysokie temperatury. Używany przy produkcji dżemów, napojów i produktów pieczonych.
- Sukraloza (E 955) – 600 razy słodsza od cukru, smakuje jak cukier i jest odporna na podgrzewanie. Jest produkowana z cukru, ale nie wpływa na poziom glukozy. Stosuje się ją jako słodziki w proszku, a także dodaje do napojów, produktów pieczonych, owoców mrożonych i z puszki.
- Cyklamat (E 952) – 30-50 razy słodszy niż cukier. Odporny na wysokie temperatury. Używany najczęściej w napojach, wyrobach mleczarskich, czekoladzie i jako słodziki w proszku.
Słodziki, które dostarczają kalorii to:
- Fruktoza – prawie dwa razy słodsza niż cukier. W wątrobie zostaje przekształcona do glukozy.
- Związki alkoholowo-cukrowe (poliole) – używane, aby obniżyć w produkcie zawartość węglowodanów lub tłuszczów. W wątrobie są przekształcane we fruktozę i glukozę. Są dodawane do gum do żucia, słodyczy, ciast, czy lodów. Są to substancje, których nazwy kończą się na „-ol”, np. Sorbitol, Xylitol, Mannitol. Słodziki te w dużych ilościach mogą powodować bóle brzucha i biegunkę.